Sıfır Atık’la ceket de dönüştü: Emine Erdoğan konuttaki atık kumaşlardan kendi tasarladı

AliDayı

New member
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın eşi Emine Erdoğan’ın himayesinde 2017 yılında başlatılan ve Etraf, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı tarafınca yürütülen Sıfır Atık Hareketi bugün beş yaşında. Geçtiğimiz hafta İstanbul Haliç Kongre Merkezi’nde “İklim ve Gençlik” temasıyla Milletlerarası 3. Sıfır Atık Tepesi gerçekleşti. Tepeye katılanların gözü Emine Erdoğan’ın giydiği kıyafetteydi. Türkiye’nin dört bir yanından üniversite öğrencileri, iklim elçisi gençler, sokak toplayıcıları, etraf gönüllüleri, sanatkarlar, atletler, etraf STK’leri, iş dünyası temsilcileri, lokal idareler ve bölüm paydaşlarının yer aldığı merasime Emine Erdoğan, Anadolu’nun kırkyama geleneğinden yola çıkarak atık kumaşlardan hazırlanan bir ceketle katıldı. Atık kumaşların değerlendirildiği kırkyama geleneğinden ilham alan Erdoğan’ın bir hayli merasimde giydiği kıyafet kırkyama üzere Anadolu’nun binlerce yıllık geleneğinden ilhamla hazırlanıyor. beraberinde Türk dizayncıları ve kültürel pahası yüksek kumaşları, aksesuarları yeğleyen Erdoğan’ın ceketiyle bu kere Sıfır Atık Hareketi klasik motiflerle buluşmuş oldu. Ceketin öyküsünü Yeni Şafak Pazar okurları için araştırdık.



ATIKLARDAN ŞIK TASARIMA

Kırkyama bilindiği üzere atık kumaşların değerlendirilmesiyle öne çıkan klasik bir dikim. Erdoğan’ın kırkyama ceketindeki kumaşlar ise Recep Tayyip Erdoğan’ın Cumhurbaşkanlığı’na geldiğinden bu yana Emine Erdoğan’a dikilen kıyafetlerden artan kumaşlar kıymetlendirilerek oluşturulmuş. Doku ve renk olarak birbiri ile uyumlu olan kumaş kesimlerinin yanyana getirilerek kırkyama tekniği ile birleştirilen ceket çok şıktı. Tasarım fikri Emine Erdoğan’a aitmiş. Ceketin sadece üst yüzeyi değil, astarı da birebir biçimde kırkyama kumaşların birleştirilmesi ile hazırlanmış. Ceketin süslemesinde kullanılan iğne oyaları ise Anadolu ziyaretlerinde çiftçi bayanların armağan ettiği yazmalardan alınmış ve ceketin modüllerinin birleşim yerleri bu iğne oyalarıyla süslenmiş. Ceketin sadece kumaşı değil, çıtçıt ve süslemeleri de bir daha atık gereçlerden hazırlanmış. Cekette kullanılan çıtçıtların her biri farklı uzunluk ve renklerde tek kalan gereçlerden seçilmiş. Tıpkı biçimde artan kurdela modülleri ve örgü ipleri de ceketin süslenmesinde kullanılan başka malzemelerden. Ceketin sırt kısmında yer alan kırmızı kordon ise, Erdoğan’ın kısalttığı bir kolyesinin kalan kesimi.

2019 yılında Japonya’da düzenlenen G-20 Önderler Zirvesi’ne katılan Emine Erdoğan, Tokat klasik baskı kumaşından bir ceket tercih etmişti.


BİR GELENEĞİ YAŞATIYORLAR

Anadolu hanımının tutumluluğun sanatla buluştuğu kırkyama tekniği bu sefer Emine Erdoğan’ın ceketinde şık bir dizayna dönmüş oldu. Aslında Anadolu’daki sıfır atık terbiyesinin en değerli örneklerinden biri olan bu kırkyama tekniği ile bin bir emekle dokunan kumaş israfının da önüne asırlardır geçiliyor. Emine Erdoğan himayesinde yürütülen Sıfır Atık Hareketi kapsamında hayata geçirilen bir fazlaca proje içinde bugün unutulmaya yüz tutmuş bir gelenek olarak kırkyama da bir daha üretime kazandırıldı. Birinci adreste Gümüşhane oldu. Geçtiğimiz aylarda Gümüşhane’nin Kelkit ilçesinde Halk Eğitim Merkezi’nde proje kapsamında atık kumaşları pahalandıran ve kumaşların çöpe gitmesinin önüne geçen mesken hanımları kırkyama geleneğini de yaşatıyor. Çeyiz eserleri kısmında eğitim goren konut hanımları atık kumaşları kırkyama tekniğiyle sofra bezi, masa örtüsü, yatak örtüsü ve bebek grubu üzere biroldukça esere dönüştürüyor.
2022 Özbekistan ziyareti sırasında giyindiği Özbekistan klâsik kumaşından bir ceket ile mesken sahibi halk tarafınca beğeni topladı.


KÜLTÜRÜN TAŞIYICISI KIYAFETLER

Kırkyamanın bir daha dokumacılığa kazandırılması üzere unutulmaya yüz tutmuş birfazlaca klâsik sanat da bir daha Erdoğan’ın kıyafetleriyle gündeme geldi. Geçtiğimiz yıl Cumhurbaşkanı Erdoğan ile birlikte gittikleri Siirt ziyarette çift olarak şal şepik ismiyle bilinen bölgenin yöresel kumaşıyla yapılmış kıyafetleri tercih etmişlerdi. Akabinde ustaları tükenmekte olan bu klasik kumaşın bir daha halk eğitim merkezlerinde üretimine başlandı. Erdoğan, bir kültür taşıyıcısı olarak gittiği ülke ziyaretlerinde de klâsik Türk motifleri ve baskı kumaşları tercih ediyor. Örneğin, 2019 yılında Japonya’da düzenlenen G-20 Başkanlar Zirvesi’nde Tokat klâsik baskı kumaşından bir ceket tercih etmişti. birtakım kimi da ilgili ülkenin kıyafetlerini, dokumalarını giyerek ziyarete gidiyor. 2020 yılındaki Senegal ziyaretinde giydiği klâsik renk ve dokuma kumaşlarından elbise ve 2022 Özbekistan ziyareti sırasında giydiği Özbekistan klasik kumaşı ve deseni mesken sahibi halk tarafınca büyük beğeni almıştı.



Tasarıma çocuk eli değdi

Kırkyama ceketin art yüzeyindeki çiçek motiflerinin de kıssası var. Ceketin üretim basamağında Erdoğan’a çocuklar tarafınca gönderilen motifler, kalan iplik ve kordon modüllerinden ceketin sırt kısmına işlenmiş. Erdoğan, bu motifleri bilhassa “çalışmaya bir çocuk eli değmesi” gayesiyle istemiş.


Tek giysilik kıyafetler değil

Sık sık sürdürülebilir dizaynlarla karşımıza çıkan Emine Erdoğan, eski eserleri de bir daha kıymetlendirmek konusunda pek hassas. Örneğin kendisine armağan edilen bir şalı, kullanmadığını fark edince onu farklı bir kumaşla birleştirerek bir daha tasarlamış. Bu ceketi ise hem bir röportajında birebir vakitte 2018’de Arjantin’de yapılan G-20 doruğunda giyinmiş. Tıpkı biçimde geçmiş senelerda bir çekim için giydiği klâsik mercan baskısı şeritleri olan ceketini bir öbür gün 24 Mart 2022 tarihinde Brüksel’de Belçika Kraliyet Kütüphanesi’ni ziyaretinde kırmızı doğal taşlardan dizilmiş bir kolye ve mercan figüründe bir broş ile bir daha giyinmişti.
 
Üst